Theorie van Positieve Desintegratie
Deze theorie is ontwikkeld door Dabrowski. De theorie is uitgebreid en complex. Mijn poging een korte samenvatting te geven helpt je de door mij ontwikkelde methode te begrijpen. Deze samenvatting is echter onmogelijk volledig. Kijk voor een uitgebreidere omschrijving bijvoorbeeld hier.
De Theorie van Positieve Desintegratie ziet innerlijke conflicten als voorwaarde voor persoonlijke ontwikkeling. Zoals een kreeft zich oncomfortabel voelt in zijn te krappe schild, dit afwerpt en een nieuwe laat groeien. Dit proces herhaalt zich keer op keer. Oncomfortabel voelen (intern conflict) als voorwaarde voor groei (ontwikkeling) dus. De persoonlijkheidsontwikkeling is meerlagig.
Laag 1: Geen innerlijke conflicten: functioneren volgens de norm. Je gaat op in de massa en vindt dit helemaal prima. Je bent je er niet bewust van dat iets ook anders kan. Je vraagt je niet af of er betere of andere manieren zijn. De dingen zijn zoals ze zijn en dat is prima.
Laag 2: Innerlijke conflicten oplossen door aanpassing aan de norm. Je realiseert je dat dingen ook anders kunnen. Je vraagt je af of dingen niet anders zouden moeten. Je raakt in verwarring. Ik wil het anders. Denk ik. Mag dat?
Laag 3: Desintegratie: verwarring en in conflict met wat er gangbaar is. Keuze: aanpassen aan norm (Fase 2) of bewust anders zijn (Fase 4). Eigenlijk is dit geen keuze, want eenmaal in Fase 3 is het onmogelijk terug te gaan naar Fase 2 en toch met tevredenheid je leven te leven. Doorgroeien naar Fase 4 betekent dat je jouw gedrag gaat aanpassen. Je omgeving reageert hierop. Dit brengt spanningen met zich mee.
Laag 4: Je ontwikkelen maar niet ten koste van anderen én van jezelf. Je ontwikkelt je autonomie en authenticiteit. Ik doe dingen op de manier zoals ik het wil en pas me aan wanneer dit nodig is.
Laag 5: Geen innerlijke conflicten meer: authenticiteit. Volledige harmonie met jezelf. Deze fase wordt zelden langdurig bereikt.
Je ontwikkelpotentieel is afhankelijk van drie factoren:
De overexcitabilities horen bij de persoonskenmerken:
- intellectueel: leerhonger
- emotioneel: intens gevoelsleven
- verbeeldend: sterk associatief vermogen
- sensorisch: verhoogde zintuiglijke ervaring
- psycho-motorisch: veel energie
Dus in hoeverre je jezelf kunt ontwikkelen is mede afhankelijk van je overexcitabilities. Iedereen herkent zich in meer of mindere mate in deze overexcitabilities. Je kunt ze beschouwen als kwaliteiten.
Deze kwaliteiten kunnen bij stress ook kwetsbaar maken. Een paar voorbeelden:
- intellectueel: overmatig kritisch denken; piekeren
- emotioneel: extreme emoties; psycho-somatische klachten
- verbeeldend: snel afgeleid zijn; angstig door eigen fantasie
- sensorisch: overspoeld door prikkels; verslavingsgevoelig
- psycho-motorisch: hyperactief; impulsief; competitie-gericht
Neem vrijblijvend contact op voor meer informatie!